स्वस्य ओलम्पिक-बारबेलस्य चयनम् : एकः क्रेतुः मार्गदर्शकः
भार-उत्थापनस्य क्षेत्रे ओलम्पिक-बारबेल्-इत्येतत् आधारशिला-उपकरणरूपेण तिष्ठति । भवान् अनुभवी क्रीडकः अस्ति वा स्वस्य फिटनेस-यात्रायां प्रविशति वा, भवतः प्रशिक्षणस्य अनुकूलनार्थं भवतः कल्याणस्य रक्षणाय च समीचीन-बारबेलस्य चयनं सर्वोपरि अस्ति एषः व्यापकः मार्गदर्शकः ओलम्पिक-बारबेल-इत्यस्य जटिलतासु गहनतया ज्ञास्यति, यत् भवतः विशिष्ट-आवश्यकतानां अनुरूपं सूचित-निर्णयं कर्तुं सशक्तं करिष्यति ।
सम्यक् ओलम्पिक-बारबेलस्य चयनस्य महत्त्वम्
ओलम्पिक-बारबेल् भवतः शरीरस्य विस्ताररूपेण कार्यं करोति, यत् व्यायामानां बहुलतां सुलभं करोति । पावर क्लीन्स् तः स्क्वाट्स् यावत्, तस्य गुणवत्ता, विनिर्देशाः च प्रत्यक्षतया भवतः प्रदर्शनं, सुरक्षां, समग्रप्रशिक्षणस्य अनुभवं च प्रभावितयन्ति । समीचीनं बारबेलं चयनं कृत्वा :
- भारी उत्थापनस्य समये पकडं स्थिरतां च वर्धयन्तु
- अपर्याप्त-नर्लिंग-व्यास-परिणामान् चोटान् निवारयन्तु
- वजनवितरणं संतुलनं च अनुकूलितं कुर्वन्तु
- स्वस्य विशिष्टानि फिटनेस लक्ष्याणि, शक्तिस्तरं च समायोजयन्तु
बारबेलस्य चयनं कुर्वन् विचारणीयाः कारकाः
ओलम्पिक-बारबेलस्य विस्तृतचयनस्य मार्गदर्शनाय अनेकानाम् प्रमुखकारकाणां सावधानीपूर्वकं विचारः आवश्यकः भवति ।
- भारः लम्बता च : १.स्वस्य फिटनेस लक्ष्यस्य, शक्तिस्तरस्य च आधारेण समुचितं भारं दीर्घतां च निर्धारयन्तु ।
- नुर्लिंग् : १.भवतः हस्तस्य आकारस्य, पकडबलस्य च अनुकूलं नर्लिंग् (आक्रामकं, मध्यमं, स्निग्धं) इति प्रकारं चिनुत ।
- व्यासः : १.एकं व्यासं चिनुत यत् भवतः पकडस्य कृते इष्टतमं आरामं स्थिरतां च प्रदाति।
- सामग्री तथा निर्माण : १.स्थायित्वं दीर्घायुषः च सुनिश्चित्य प्रयुक्तसामग्रीणां (इस्पातः, स्टेनलेस स्टीलः, टाइटेनियमः) निर्माणगुणवत्तां च विचारयन्तु ।
- आस्तीन लंबाई तथा असर प्रणाली : १.आस्तीनस्य लम्बता तथा असरप्रणाली (सुई-असरणं, बुशिंग्) इत्यस्य निर्णयं कुर्वन्तु यत् भवतः भार-उत्थापन-दक्षतायाः आवश्यकतां सर्वोत्तमरूपेण पूरयति ।
- चाबुकं लचीलता च : १.कतिपयव्यायामानां कृते चाबुकस्य महत्त्वं लचीलतां च अवगत्य इष्टस्तरं प्रदातुं शक्नुवन्तः बारबेल् चयनं कुर्वन्तु।
- सहायकसामग्री अतिरिक्तानि च : १.वर्धितायाः कार्यक्षमतायाः सुरक्षायाश्च कृते उपलब्धानां संलग्नकानां सहायकसामग्रीणां च (कालर, रैक) अन्वेषणं कुर्वन्तु।
- बजटं मूल्यं च : १.यथार्थं बजटं स्थापयन्तु तथा च स्वस्य वित्तीयबाधायाः अन्तः विशेषताः गुणवत्तां च प्राथमिकताम् अददात्।
ओलम्पिक बारबेल के प्रकार
ओलम्पिक-बारबेल्स् मुख्यतया त्रयः प्रकाराः सन्ति- १.
पुरुषाणां बारबेल्
- भारः:२० किलोग्राम (४४ पौण्ड्) २.
- दैर्घ्यम्:२.२ मीटर् (७ पाद) २.
- नुर्लिंग् : १.सुरक्षितपरिग्रहार्थं मुख्यतया आक्रामकः
महिलानां बारबेल्
- भारः:१५ किलोग्राम (३३ पौण्ड्) २.
- दैर्घ्यम्:२.०१ मीटर् (६.६ पाद) २.
- नुर्लिंग् : १.लघुतरहस्तप्रमाणानां कृते मध्यमं लघु वा
विशेषता बारबेल्स
मानकपुरुष-महिला-बारबेल-इत्यस्मात् परं विशेष-बारबेल-विशिष्ट-प्रयोजनानां कृते डिजाइनं कृतम् अस्ति:
- पावरलिफ्टिंग बारबेल : १.भारी-पावरलिफ्टिंग्-व्यायामानां कृते मोट-व्यासः, अधिक-आक्रामक-नर्लिंग् च दृश्यते ।
- भारोत्तोलन बारबेल् : १.स्नैच् एण्ड् क्लीन् एण्ड् जर्क इत्यादीनां ओलम्पिकशैल्याः उत्थापनानां कृते पतलतरव्यासः, न्यूनआक्रामकः नर्लिंग्, अधिकं चाबुकं च दर्पयति ।
- बहु-परिग्रह-बारबेलः : १.विभिन्नान् मांसपेशीसमूहान् लक्ष्यं कृत्वा बहुमुखीव्यायामानां कृते बहुपरिग्रहस्थानैः सुसज्जितम्।
बारबेल भारः लम्बता च
ओलम्पिक-बारबेलस्य मानकभारः लम्बता च
ओलम्पिक-बारबेल्स् मानकीकृतभारस्य लम्बतायाश्च पालनम् कुर्वन्ति:
- पुरुषाणां बारबेल् : १.२० किलोग्राम (४४ पौण्ड्) २.२ मीटर् (७ पाद) च ।
- महिलानां बारबेल् : १.१५ किलोग्राम (३३ पाउण्ड्) २.०१ मीटर् (६.६ फीट्) च ।
भवतः फिटनेस लक्ष्याणां शक्तिस्तरस्य च विचाराः
समुचितं बारबेलभारस्य चयनं भवतः फिटनेस लक्ष्यस्य शक्तिस्तरस्य च उपरि निर्भरं भवति:
- बलप्रशिक्षणम् : १.एकं बारबेल् विकल्पयन्तु यत् भवन्तं चुनौतीं ददाति विना युक्तिं विना।
- पावरलिफ्टिंग् : १.अपारभारं सम्भालितुं अधिकआक्रामक-नर्लिंग-युक्तं गुरुतरं बारबेलं चिनुत।
- भार-उत्थापनम् : १.उत्तमं पकडं इष्टतमं चाबुकं च न्यून-नर्लिंग्-युक्तं लघुतरं बारबेलं चिनुत ।
- सामान्य फिटनेस : १.लघुतरेन बारबेलेन आरभ्य क्रमेण प्रगतिः यथा यथा भवतः शक्तिः सुधरति।
विभिन्नव्यायामेषु दीर्घतायाः प्रभावः
बारबेलदीर्घता कतिपयव्यायामानां यान्त्रिकं प्रभावितुं शक्नोति:
- दीर्घः बारबेलः : १.डेडलिफ्ट् तथा स्क्वाट्स् इत्येतयोः कृते आदर्शः, विस्तृततरं रुखं, उत्तमं संतुलनं च प्रदाति ।
- लघुतरः बारबेलः : १.बेन्चप्रेस् तथा ओवरहेड् प्रेस इत्येतयोः कृते उपयुक्तः, स्कन्धेषु तनावः न्यूनीकरोति ।
नुर्लिंग्
बारबेलस्य शाफ्टस्य उपरि बनावटयुक्तः पृष्ठः नर्लिंग् इति पकडस्य सुरक्षायाश्च महत्त्वपूर्णां भूमिकां निर्वहति:
विभिन्न प्रकार के नुर्लिंग
नुर्लिंग् मुख्यतया त्रयः प्रकाराः भवन्ति- १.
- विगृह्य:गुरुउत्थापनकाले सुरक्षितपरिग्रहाय उन्नताः कूर्चाः।
- मध्यम:सामान्यसुष्ठुतायै मध्यमाः कूर्चाः सन्तुलितपरिग्रहः च।
- मसृणः:न्यूनतमं वा नास्ति वा, द्रुतपरिग्रहसमायोजनस्य आवश्यकतां विद्यमानव्यायामानां कृते उपयुक्तम् ।
पकडस्य सुरक्षायाश्च कृते नर्लिंगस्य महत्त्वम्
सम्यक् नर्लिंग् व्यायामस्य समये बारबेलस्य स्खलनं न करोति, येन चोटस्य जोखिमः न्यूनीकरोति:
- सुरक्षित पकडः : १.आक्रामकः नुर्लिंग् तालयोः खननं करोति, दृढं धारणं प्रदाति।
- हस्तक्लान्तिः न्यूनीकृतः : १.मध्यमं नर्लिंग् इत्यनेन पकडस्य सम्झौतां विना हस्तक्लान्तिः न्यूनीकरोति ।
- बहुमुखी उपयोगः : १.स्मूद नर्लिंग् इत्यनेन शीघ्रं पकडपरिवर्तनं भवति तथा च स्नैच् इत्यादिव्यायामानां कृते आदर्शः भवति ।
भवतः हस्तस्य आकारस्य पकडबलस्य च कृते सम्यक् नर्लिंग् चयनम्
हस्तस्य आकारस्य, पकडबलस्य च आधारेण knurling इत्यस्य चयनं कुर्वन्तु:
- बृहत्तराः हस्ताः : १.आक्रामकं मध्यमं वा knurling कृते snug fit.
- लघुतराः हस्ताः : १.उत्तमसुखाय, पकडाय च मध्यमं वा स्निग्धं वा knurling।
- दुर्बलपरिग्रहः : १.अतिरिक्तसमर्थनार्थं आक्रामकं knurling।
- दृढपरिग्रहः : १.सन्तुलितपरिग्रहाय मध्यमं वा स्निग्धं वा knurling।
व्यासः
ओलम्पिक-बारबेलस्य व्यासः प्रत्यक्षतया आरामं स्थिरतां च प्रभावितं करोति :
ओलम्पिक-बारबेल्स् कृते मानकव्यासाः
ओलम्पिक-बारबेलस्य व्यासः सामान्यतया २८.५ मिलीमीटर् (१.१२ इञ्च्) भवति:
- पुरुषाणां बारबेल् : १.२८.५ मिलीमीटर् (१.१२ इञ्च्) २.
- महिलानां बारबेल् : १.२५ मिलीमीटर् (०.९८ इञ्च्) २.
आरामस्य स्थिरतायाश्च उपरि व्यासस्य प्रभावः
व्यासः बारबेलस्य भावः संतुलनं च प्रभावितं करोति : १.
- बृहत्तरः व्यासः : १.भारी उत्थापनस्य कृते अधिकं स्थिरं आरामदायकं च।
- लघु व्यासः : १.अल्पस्थिरं किन्तु लघुहस्तानां कृते ग्रहणं सुकरम्।
भिन्न-भिन्न-हस्त-आकार-क्रीडकानां कृते विचाराः
बृहत्हस्तयुक्ताः क्रीडकाः उत्तमसुखार्थं बृहत्तरव्यासस्य बारबेलं प्राधान्यं ददति, लघुहस्तयुक्ताः तु लघुव्यासस्य बारबेलं अधिकं प्रबन्धनीयं मन्यन्ते
सामग्री एवं निर्माण
ओलम्पिक-बारबेलस्य सामग्रीः निर्माणं च तस्य स्थायित्वं दीर्घायुषः च निर्धारयति : १.
ओलम्पिक-बार्बेल्-इत्यत्र प्रयुक्तानि सामग्रीनि
ओलम्पिक-बारबेल्स् मुख्यतया निम्नलिखित-पदार्थेभ्यः निर्मिताः भवन्ति :
- अय:सर्वाधिकं सामान्यं सामग्री, बलस्य व्ययस्य च सन्तुलनं प्रदातुं।
- स्टेनलेस स्टील : १.जंगप्रतिरोधी तथा न्यून-रक्षणं, परन्तु महत्तरम्।
- टाइटेनियमः : १.लघुः अविश्वसनीयतया च बलवान्, परन्तु महत्तमः अपि।
विनिर्माण प्रक्रिया तथा गुणवत्ता नियन्त्रण
उच्चगुणवत्तायुक्ताः बारबेलाः कठोरनिर्माणप्रक्रियाः गुणवत्तानियन्त्रणपरिपाटाः च भवन्ति : १.
- शीत-लुलित इस्पातः : १.शीत-रोलिंग् इत्यनेन इस्पातस्य सुदृढीकरणं भवति, स्थायित्वं च सुदृढं भवति ।
- ताप उपचारः : १.उष्णचिकित्सा बारबेलस्य बलं, नमनस्य प्रतिरोधं च वर्धयति ।
- परिशुद्धता यन्त्रीकरणम् : १.सटीकयन्त्रीकरणेन एकरूपं भारवितरणं संतुलनं च सुनिश्चितं भवति ।
स्थायित्वस्य दीर्घायुषः च उपरि सामग्रीनिर्माणस्य प्रभावः
सामग्री निर्माणं च बारबेलस्य भारीभारं सहितुं पुनः पुनः प्रयोगं च सहितुं क्षमतां प्रभावितं करोति:
- इस्पातस्य बारबेलः : १.स्थायित्वं दीर्घकालं यावत् स्थायित्वं च, भारीप्रयोगं सहनशीलम्।
- स्टेनलेस स्टील बारबेल्स : १.जंग-प्रूफः न्यून-रक्षण-युक्तः च, आर्द्रवातावरणानां कृते उपयुक्तः ।
- टाइटेनियम बारबेल्स : १.असाधारणतया बलवान् लघुः च, प्रतिस्पर्धात्मकभारोत्थानार्थं आदर्शः ।
आस्तीन लम्बाई तथा असर प्रणाली
आस्तीनस्य लम्बता तथा भारस्य भारस्य अवरोहणस्य च उपरि तस्य प्रभावः
आस्तीनस्य लम्बता भारस्य भारस्य अवरोहणस्य च सुगमतां प्रभावितं करोति:
- दीर्घास्तनी : १.बहुविधप्लेट् लोड् कर्तुं प्रचुरं स्थानं प्रदातव्यम्।
- लघु आस्तीन : १.अधिकं संकुचितं, परन्तु भारितुं शक्यमाणानां प्लेट्-सङ्ख्यां सीमितं कर्तुं शक्नोति ।
असर प्रणाली के प्रकार
असरप्रणाल्याः आस्तीनानि भारीभारस्य अधीनं सुचारुतया परिभ्रमितुं समर्थाः भवन्ति:
- सुई असरः : १.सटीकतमं असरं ये सुचारुतमं परिभ्रमणं उच्चतमं भारक्षमतां च प्रदास्यन्ति।
- बुशिंग्स् : १.स्वयमेव स्नेहनशीलाः असराः ये पर्याप्तं परिभ्रमणं प्रदास्यन्ति, परन्तु कालान्तरे जीर्णाः भवितुम् अर्हन्ति ।
सुचारु परिभ्रमणस्य भारउत्थापनदक्षतायाः च विचाराः
कुशलभारउत्थापनार्थं समुचितं असरप्रणालीं चयनं महत्त्वपूर्णम् अस्ति:
- भारी उत्थापनम् : १.सुई-असरणं भारीभारस्य, ओलम्पिक-शैल्याः उत्थापनस्य च कृते उत्तमं परिभ्रमणं प्रदाति ।
- सामान्यप्रयोगः : १.लघुतः मध्यमपर्यन्तं भारस्य कृते बुशिंग् उपयुक्ताः भवन्ति ।
चाबुक एवं लचीलापन
कतिपयभारउत्थापनव्यायामानां कृते चाबुकस्य महत्त्वं लचीलता च
भारस्य अधीनं बारबेलस्य किञ्चित् मोचनं चाबुकं कतिपयेषु भार-उत्थापन-व्यायामेषु अत्यावश्यकम् अस्ति :
- स्नैच एण्ड क्लीन् एण्ड जर्क : १.चाबुकेन आरम्भिककर्षणात् उपरिस्थानपर्यन्तं सुचारुरूपेण संक्रमणं भवति ।
- डेडलिफ्ट्स् : १.प्रारम्भिककर्षणस्य समये चाबुकः भारं भूमौ प्रेषयितुं साहाय्यं करोति ।
चाबुकं लचीलतां च प्रभावितं कुर्वन्तः कारकाः
निम्नलिखितकारकाः बारबेलस्य चाबुकं लचीलतां च प्रभावितयन्ति ।
- इस्पात प्रकारः : १.उच्च-तन्यता-युक्तः इस्पातः अधिकं चाबुकं प्रदाति ।
- बार व्यासः : १.कृशतरः व्यासः चाबुकं वर्धयति ।
इष्टस्तरस्य चाबुकेन सह बारबेल् कथं चिनोति
चाबुकस्य इष्टस्तरस्य चयनं कुर्वन् स्वस्य प्रशिक्षणलक्ष्याणि व्यायामप्राथमिकतानि च विचारयन्तु:
- पावरलिफ्टिंग् : १.भारी स्क्वाट्-काले स्थिरतायै न्यूनतम-चाबुकेन सह बारबेल्-इत्यस्य विकल्पं कुर्वन्तु
बहुधा पृष्टाः प्रश्नाः (FAQ) .
1. पुरुषाणां महिलानां च ओलम्पिक-बारबेल-क्रीडायां किं भेदः ?
पुरुषाणां ओलम्पिक-बारबेलस्य भारः सामान्यतया २० किलोग्रामः (४४ पाउण्ड्) भवति, दीर्घता २.२ मीटर् (७ फीट्) भवति, महिलानां ओलम्पिक-बारबेलस्य भारः १५ किलोग्रामः (३३ पाउण्ड्) भवति, दीर्घता च २.०१ मीटर् (६.६ पादः) भवति महिलानां बारबेल्स् इत्यत्र नरलिंग् प्रायः लघुतरहस्तप्रमाणानां कृते निर्मितं भवति ।
2. अहं मम ओलम्पिक-बारबेलस्य कृते योग्यं नर्लिंग् कथं चिनोमि?
नर्लिंग् इत्यस्य चयनं कुर्वन् हस्तस्य आकारं, पकडबलं च विचारयन्तु । आक्रामकं नर्लिंग् बृहत्तरहस्तयोः अथवा भारी उत्थापनस्य कृते सुरक्षितं पकडं प्रदाति, मध्यमं नर्लिंग् सामान्यसुष्ठुतायै उपयुक्तं भवति । शीघ्रं पकडपरिवर्तनस्य आवश्यकतां जनयन्तः व्यायामाः कृते चिकनी नर्लिंग् आदर्शः अस्ति ।
3. ओलम्पिक-बारबेलाः केभ्यः पदार्थेभ्यः निर्मिताः भवन्ति, तेषां स्थायित्वं कथं प्रभावितं भवति ?
ओलम्पिक-बारबेलाः प्रायः इस्पातात्, स्टेनलेस-इस्पातात्, टाइटेनियम-इत्यस्मात् वा निर्मिताः भवन्ति । इस्पातः स्थायित्वं, व्यय-प्रभावी च भवति, स्टेनलेस-इस्पातः जंग-प्रतिरोधी, न्यून-रक्षण-युक्तः च भवति, टाइटेनियमः लघुभारः असाधारणतया च दृढः किन्तु महत्तरः भवति सामग्री गुरुभारस्य अधीनं बारबेलस्य दीर्घायुषः कार्यक्षमतां च प्रभावितं करोति ।
4. ओलम्पिक-बारबेलस्य चयनं कुर्वन् आस्तीनस्य लम्बता किमर्थम्?
आस्तीनस्य दीर्घतायाः प्रभावः भवति यत् बारबेल् इत्यस्य उपरि कति भारस्य प्लेट् लोड् कर्तुं शक्यते । दीर्घतराणि आस्तीनानि अधिकानि प्लेट्-स्थानानि अनुमन्यन्ते, यत् भारी-उत्थापनार्थं लाभप्रदं भवति, यदा तु लघुतर-आस्तीनानि भार-क्षमतां सीमितुं शक्नुवन्ति परन्तु लघु-वर्कआउट-स्थानानां कृते अधिकं संकुचितं भवितुम् अर्हन्ति
