जिम पावर रैक् किम् ?
पावर रैक् अधिकांशेषु व्यायामशालासु, गृहव्यायामशालासु च दृश्यमानस्य अत्यावश्यकस्य उपकरणस्य भागः अस्ति । एतत् बहुमुखी स्टेशनं भवन्तं बारबेल् इत्यनेन सह विविधानि बलप्रशिक्षणव्यायामानि सुरक्षिततया कर्तुं शक्नोति । पावर रैक इत्यपि सामान्यतया उच्यतेस्क्वाट् रैक्स्पञ्जरान् वा ।
पावर रैक् इति किम् ?
शक्ति-स्थानकं द्वौ ऊर्ध्वं स्तम्भौ वा गोपुरौ वा भवति, ययोः उपरि पार्श्वयोः च क्षैतिजपुञ्जैः सम्बद्धौ भवतः । उपयोक्ता फ्रेमस्य अन्तः स्थित्वा स्क्वाट्, बेन्च प्रेस, ओवरहेड् प्रेस इत्यादीनि व्यायामानि करोति, यत्र रेक्स् इत्यत्र स्थितेन समायोज्येन बारबेल् इत्यनेन सह
पावर रैकस्य मुख्यविशेषताः सन्ति- १.
- समायोज्यसुरक्षापिन: एते पिन-एण्ड्-होल-प्रणाल्याः भवन्तः बारबेल्-पकडस्य ऊर्ध्वतां विविधस्तरयोः सेट् कर्तुं शक्नुवन्ति । यदि भवन्तः लिफ्ट् इत्यत्र असफलाः भवन्ति तर्हि पिनः चोटं निवारयितुं बारबेल् गृह्णन्ति ।
- स्पॉटर बाहुः : चलबाहूः येषां स्थितिः आवश्यके सति पट्टिकां गृहीत्वा स्थिरं कर्तुं शक्यते। केषुचित् रैकेषु एकीकृताः स्पॉटर् बाहूः सन्ति ।
- भार-भण्डारण-खूंटाः : यदा भार-प्लेट्-प्रयोगे न भवन्ति तदा सुरक्षितरूपेण धारयितुं। प्लेट् भारयोग्य ओलम्पिकपट्टिकासु स्लाइड् कुर्वन्ति ।
- J-hooks अथवा barbell caches: यत्र barbell सेट् मध्ये अवलम्बते। द्रुतं सुलभं च लोडिंग्/अनलोडिंग् अनुमन्यते।
- बैण्ड पेग्स् : बैण्डेड व्यायामानां कृते उपरि प्रतिरोधपट्टिकाः लंगरं कर्तुं।
- पुल-अप-पट्टिका : पुल-अप-चिन्-अप-इत्यादीनां शरीरस्य भारस्य व्यायामानां कृते शीर्षस्य पारं क्षैतिज-पट्टिका।
- डिप् हैण्डल्, लैंडमाइन्, लैट् पुलडाउन अटैचमेण्ट् इत्यादीनि सहायकविकल्पाः अपि समाविष्टाः भवितुम् अर्हन्ति ।
पावर रैक् इत्यस्मिन् क्रियमाणाः प्रमुखाः अभ्यासाः
यतो हि एतेन गुरुभारस्य सुरक्षितं उत्थापनं भवति, प्रायः कोऽपि बारबेलव्यायामः कशक्ति रैक. अत्यन्तं सामान्याः सन्ति : १.
- स्क्वाट्स् : अग्रे पृष्ठे च भिन्नता, पादौ ग्लूट्स् च लक्ष्यं कृत्वा। सुरक्षिततया अधिकं गुरुतरं उत्थापयन्तु।
- बेन्चप्रेस् : वक्षःस्थलस्य, स्कन्धस्य, त्रिकोणस्य च कृते क्षैतिजप्रेस्। असफलता भयङ्करं न भवति।
- उपरितनं दबावः : स्कन्धान् सुदृढं कर्तुं ऊर्ध्वाधरस्कन्धनिपीडनम्। स्पॉटर बाहूनां उपयोगं कुर्वन्तु।
- पङ्क्तयः उपरि झुकः : पृष्ठं, द्विचक्रिका, पकडबलं च कार्यं कुर्वन्तः क्षैतिजकर्षकाः।
- डेडलिफ्ट्स् : तलात् बहिः शक्तिं केन्द्रीकृत्य तलात् न तु पिनतः लिफ्ट् आरभ्य।
- सुप्रभातम्, बारबेल् फुफ्फुसः, वत्सस्य उत्थापनं, उपरि स्क्वाट् इत्यादीनि बहवः व्यायामाः अपि नियमितरूपेण रैकस्य अन्तः क्रियन्ते ।
पावर रैकस्य उपयोगस्य लाभाः
शक्ति-रैक्-इत्यनेन अनेकाः प्रमुखाः लाभाः प्राप्यन्ते:
- सुरक्षा : समायोज्य-कैच-पिनानां सुरक्षा भवन्तं स्पॉटरं विना उच्चतीव्रतायां आत्मविश्वासेन उत्थापयितुं शक्नोति। सुरक्षितरूपेण असफलाः भवन्तु।
- बहुमुखी प्रतिभा : पूर्णशरीरस्य शक्तिं निर्मातुं विविधाः व्यायामाः कर्तुं शक्यन्ते । सर्वेषां मांसपेशीसमूहानां कार्यं कुर्वन्तु।
- प्रगतिशील लोडिंग: सुरक्षितरूपेण प्रत्येकं सेट् वा सप्ताहं वजनं योजयति, क्रमेण भवतः एक-प्रतिनिधिः अधिकतमशक्तिं वर्धयति।
- स्वातन्त्र्यम् : भवन्तः प्रशिक्षणसहभागिनं विना एकान्ते स्वयमेव स्पॉट् कृत्वा उत्थापयितुं शक्नुवन्ति। एकलप्रशिक्षणार्थं सुविधाजनकम्।
- दक्षता : निर्बाधव्यायामस्य कृते वजनं परिवर्तयन्तु तथा घटकान् शीघ्रं समायोजयन्तु।
- संकुचितता : सर्वं एकस्मिन् स्टेशने, यन्त्राणां आवश्यकतां विहाय। अधिकं अन्तरिक्षकुशलम्।
पावर रैक के प्रकार
विचारणीयाः कतिपये सामान्याः प्रकाराः शक्ति-रैकाः सन्ति : १.
- मानकशक्ति-रैकः : उपरि वर्णितः पारम्परिकः संलग्नः पञ्जरः । एकं दृढं रक्षात्मकं च उत्थापनस्थानकं प्रदातव्यम्।
- आधा रैकः : उपरि वा अग्रे वा किरणं संयोजयित्वा विना लघुतराः एकान्ते गोपुराः। अधिकं मुक्तं स्थानस्य रक्षणं च।
- भित्ति-माउण्टेड् रैक् : संकुचितं बजट-अनुकूलं च संस्करणं यत् भित्ति-मध्ये ऊर्ध्वं माउण्ट् करोति । स्थिर समर्थन।
- स्क्वाट् स्टैण्ड्स् : अर्ध-रैक्-सदृशाः परन्तु उपरि पुल-अप-बार-रहिताः । स्क्वाटिङ्ग् तथा बेन्च प्रेस इत्येतयोः कृते कठोररूपेण।
- मोनोलिफ्ट/मोनोरैक: चल-बार-कॅच-सहितं विशेष-रैकं यत् लिफ्टर-इत्यस्य परितः स्थापयितुं शक्यते, येन स्क्वाट्-इत्यस्य सुलभतया वॉकआउट्-करणं भवति ।
वाणिज्यिकव्यायामशालायाः कृते उच्चगुणवत्तायुक्तः मानकशक्तिरैकः अनुशंसितः अस्ति । गृहव्यायामशालायाः कृते अर्ध-रैक् अथवा भित्ति-स्थापिताः रैकाः स्थानस्य कार्यक्षमतां अधिकतमं कुर्वन्ति । पावर रैक् मॉडल् चयनात् पूर्वं भवतां बजटं, उपलब्धं स्थानं, व्यायामाः च विचारयन्तु ।
समायोज्यसुरक्षापिन, स्पॉटरबाहुः तथा च सुलभभार/अनलोडिंग् इत्यनेन सह, शक्तिरैक् भवन्तं सुरक्षिततया कुशलतया च मुक्तभारबलव्यायामानां विशालपरिधिं कर्तुं शक्नोति। एतत् बहुमुखी उपकरणखण्डं प्रगतिशीलशक्तिप्रशिक्षणार्थं अत्यावश्यकम् अस्ति ।