व्यायामस्य उत्तमं उपकरणं किम् ?
स्वस्थजीवनशैल्याः अनुसरणार्थं समीचीनव्यायामसाधनानाम् चयनं महत्त्वपूर्णम् अस्ति । असंख्यविकल्पाः उपलब्धाः सन्ति चेत्, भवतः आवश्यकतानुसारं किं सर्वोत्तमम् इति निर्धारयितुं महत् भवितुम् अर्हति । भवान् हृदयस्य सहनशक्तिं, शक्तिप्रशिक्षणं, समग्रलचीलतां वा लक्ष्यं करोति वा, एषः मार्गदर्शकः भवन्तं असंख्यविकल्पानां माध्यमेन नेविगेट् कर्तुं साहाय्यं करिष्यति तथा च भवतः फिटनेस लक्ष्यानुरूपं सम्यक् उपकरणं अन्वेषयिष्यति।
भाग 1: भवतः फिटनेस लक्ष्याणां अवगमनम्
व्यायामसाधनजगति गोतां कर्तुं पूर्वं स्वस्य फिटनेस उद्देश्यं स्पष्टतया परिभाषितुं अत्यावश्यकम्। स्वयमेव पृच्छतु : १.
मम फिटनेस-लक्ष्याणि कानि सन्ति ?किं भवन्तः वजनं न्यूनीकर्तुं, मांसपेशीनिर्माणं कर्तुं, सहनशक्तिं सुधारयितुम्, लचीलतां वर्धयितुं वा इच्छन्ति?
अहं कीदृशं व्यायामं करोमि ?धावनं, सायकलयानं, भारउत्थापनं, योगः वा भवतु, भवता आनन्दितानां क्रियाकलापानाम् अभिज्ञानेन भवतः वर्कआउट् अधिकं स्थायित्वं भविष्यति।
मम वर्तमानं फिटनेस-स्तरं किम् ?चोटं न जनयन् भवन्तं समुचितरूपेण आव्हानं ददाति इति उपकरणं चयनं कर्तुं स्वस्य फिटनेस आधाररेखां विचारयन्तु।
एतेषां प्रश्नानाम् उत्तरं दत्त्वा भवन्तः व्यायामसाधनस्य प्रकारस्य विषये स्पष्टतां प्राप्नुवन्ति यत् भवतः आकांक्षाभिः, प्राधान्यैः च सह सङ्गतम् अस्ति ।
भागः २: सम्यक् व्यायामसाधनस्य चयनम्
हृदय-संवहनी उपकरणम् : १.
ट्रेडमिलः : अन्तः धावनस्य वा चलनस्य वा आदर्शः, ट्रेडमिलः भवतः वर्कआउट् तीव्रताम् अनुकूलितुं समायोज्यगतिः, झुकावसेटिंग्स् च प्रदाति ।
स्थिरबाइकः - चाहे सः सीधा बाईकः वा लेट्यान् बाइकः वा, स्थिरबाइकः सर्वेषां फिटनेसस्तरानाम् उपयुक्तं न्यूनप्रभावयुक्तं हृदयवर्कआउटं प्रदाति।
अण्डाकारप्रशिक्षकः : धावनस्य, स्कीइंगस्य, सायकलयानस्य च तत्त्वानां संयोजनेन अण्डाकारप्रशिक्षकाः न्यूनतमसन्धितनावसहितं पूर्णशरीरस्य कसरतं प्रदास्यन्ति ।
शक्तिप्रशिक्षणसाधनम् : १.
डम्बलः: बहुमुखी अन्तरिक्ष-कुशलं च डम्बलं विविध-मांसपेशी-समूहान् लक्ष्यं कृत्वा शक्ति-व्यायामस्य विस्तृत-श्रेणीं कर्तुं शक्नोति ।
बारबेल्सतथाभार प्लेट्स: स्क्वाट्स्, डेडलिफ्ट्, तथा बेन्चप्रेस् इत्यादीनां यौगिकव्यायामानां कृते आदर्शः, बारबेलः, वेट् प्लेट् च गम्भीरशक्तिप्रशिक्षकाणां कृते अत्यावश्यकाः सन्ति।
प्रतिरोधपट्टिकाः : गृहवर्कआउट् कृते अथवा शरीरस्य वजनव्यायामेषु प्रतिरोधं योजयितुं परिपूर्णाः, प्रतिरोधपट्टिकाः सर्वेषां फिटनेसस्तरस्य उपयोक्तृणां कृते पोर्टेबलाः अनुकूलाः च सन्ति।
लचीलापनं गतिशीलता च उपकरणम् : १.
योगमत्: योग, पिलेट्स्, अथवा खिंचावव्यायामानां कृते आवश्यकः उच्चगुणवत्तायुक्तः योगचटाई तलव्यायामस्य समये कुशनिंग्, स्थिरतां च प्रदाति।
फोम रोलर : स्व-मायोफैशियल-विमोचनार्थं उपयुज्यमानः फोम-रोलरः मांसपेशीनां जकड़नं न्यूनीकर्तुं सहायकं भवति तथा च ट्रिगर-बिन्दून् मालिशं कृत्वा लचीलतां सुधारयति
खिंचावपट्टः : गभीरविस्तारस्य सुविधां कृत्वा खिंचावपट्टिकाः लचीलतां गतिपरिधिं च सुधारयितुम् सहायतां कुर्वन्ति, विशेषतः तंगमांसपेशीनां कृते।
भागः ३ : विचारणीयाः कारकाः
स्थानम् : स्वगृहे वा व्यायामशालायां वा उपलब्धस्य स्थानस्य मूल्याङ्कनं कुर्वन्तु यत् क्षेत्रे भीडं विना उपकरणानि आरामेन उपयुज्यन्ते इति सुनिश्चितं कुर्वन्तु।
बजटम् : स्वस्य वित्तीयसम्पदां आधारेण यथार्थं बजटं निर्धारयन्तु तथा च भवन्तः इष्टानां उपकरणानां गुणवत्तां निर्धारयन्तु।
गुणवत्ता तथा स्थायित्व : दीर्घायुः सुरक्षा च सुनिश्चित्य स्थायिविश्वसनीयव्यायामसाधननिर्माणार्थं प्रसिद्धेषु प्रतिष्ठितब्राण्डेषु निवेशं कुर्वन्तु।
उपयोक्तृ-अनुकूल-विशेषताः: सुविधां उपयोगिताञ्च वर्धयितुं समायोज्य-सेटिंग्स्, एर्गोनॉमिक-डिजाइन-युक्तानि, उपयोक्तृ-अनुकूल-अन्तरफलकानि च युक्तानि उपकरणानि अन्वेष्टुम्।
सुरक्षाविशेषताः : दुर्घटनानां वा चोटस्य वा जोखिमं न्यूनीकर्तुं आपत्कालीनविरामबटनं, सुरक्षितपरिग्रहं, स्थिरचतुष्कोणं च इत्यादीनां सुरक्षाविशेषतानां युक्तानां उपकरणानां प्राथमिकताम् अददात्
निगमन
उत्तमव्यायामसाधनस्य चयनं भवतः फिटनेस लक्ष्यं अवगन्तुं, उपयुक्तानि उपकरणानि चयनं कृत्वा, स्थानं, बजटं च इत्यादीनां व्यावहारिककारकाणां विचारस्य संयोजनं भवति एतस्य व्यापकमार्गदर्शिकायाः अनुसरणं कृत्वा, भवान् स्वस्य स्वास्थ्यस्य कल्याणस्य च लक्ष्यस्य समर्थनार्थं सम्यक् व्यायामसाधनं चयनं कृतवान् इति ज्ञात्वा आत्मविश्वासेन स्वस्य फिटनेसयात्रायाः आरम्भार्थं सुसज्जः भविष्यति।